Z DNIA NA DZIEŃ, Z TYGODNIA NA TYDZIEŃ
„Samotny lot” Eugeniusza Tomana
Leszek Żuliński
DOBRY POETA, DOBRE WIERSZE
Czytam na plecach okładki: Eugeniusz Toman – pilot, dziennikarz, animator kultury. Urodził się w Podegrodziu koło Drawna w rodzinie przesiedleńczej. Wychowywał się w kilku wsiach na Pomorzu Zachodnim, Liceum ogólnokształcące ukończył w Choszcznie. Jest absolwentem „Szkoły Orląt” w Dęblinie.
Nie starczyłoby mi tu miejsca, by cały życiorys Pana Eugeniusza opowiedzieć. W każdym razie z czasem ukończył studia dziennikarskie. A potem to już był redaktorem książek i wciąż znajduje sobie różne zajęcia. No i stało się: wszedł do literatury.
Jego życiorys jest niebanalny, rzadko spotykany. Zacznę od wiersza pt. Wykluwanie. Oto on: Lot mój wykluwał się / w szorstkich dłoniach / wiejskiej chaty / pamiętam przez mgłę / krokusy marca / strumyk i gaj // Matka z różyczka twarzy / klęczy przed paleniskiem / ojciec błyskiem noża oddziela / głowę od koguta pies szarpie / ochłap świńskiego ucha / furmanka wiezie chorobę / do miasta // Kusił głos z podziemia / lec w zaświaty leć / ratowały mnie idąc po plecach / płonące ślady babcinych pieczęci / wyniesione z pierwszej wojny // Nocą przekradam się / przez niedomkniętą furtę płotu / staję w omszałym progu lasu / i przez ciemna ścianę słyszę / tajemniczy łopot skrzydeł.
Oto widzicie jak my, „poeci miastowi”, piszemy inaczej. W tych wierszach nie ma – za przeproszeniem – intelektualizmu. Tu jest czysty behavior, stąpanie po zwyczajnej ziemi.
Jeszcze w okresie przedwojennym zdarzało to się częściej. Obecnie Tomana nie interesuje jego wykształcenie, tylko jego wsiąknięcie w ziemię. Tu – odnoszę wrażenie – jest jego główny świat.
Notatki na marginesach (37)
Bartosz Suwiński
KOTLINA. SZAŁAWIŁY
1.
Trzeci dzień sierpnia cały w deszczu. Nie zwracaj się do ludzi. Patrz, zaborek lesion. „Niech go ziemia odwilży, nie tak twardo tłoczy” (Mikołaj Sęp-Szarzyński).
2.
Niepodwiązany słonecznik kolebie się w noc, jabłonka ma się dobrze, przez ciszę przeleciał szerszeń. Dukam pod kieliszek: „Ta cicha rzeczy postawa / Jest moim myślom przyjemną. / Witam cię, Nocy łaskawa. / Tyś sama ze mną” (Franciszek Kniaźnin).
3.
Janek patrzy na rzekę, trzyma mnie za rękę. „Strużek bieży przez łąkę, rybki w nim igrają, / Kamyczki malowane w wodzie się błyskają, / Ale skoro Halenka ukaże swe lice, / Nic nie są jasne strugi, nic nie są krynice” (Szymon Szymonowic). Wiedziałeś, synku?
4.
„Mam trzy żabki chłopczyku, chcesz?”. „Byłem w kościółku”. Nagrobki stały w hortensjach. Lamenty w winogronach. Przywykajmy do siebie, pożegnanie.
5.
Woda się nie cofa, a trwa w obrazach, które pomnaża, w ich beznadziejnych odbiciach. „Słyszę szum i szelesty, i plusk po olszynach, / Gdzie się oddech mój stykał z oddechem przyrody. / Woda płynie… czas mija… serce zapomina… / I opada, jak ciężar, na samo dno wody” (Stanisław Baliński).
Kołobrzeg - pochodzenie nazwy
Andrzej Chludziński
Kołobrzeg to miasto, którego nazwa była zapisana już w X wieku - co stanowi niezwykłą rzadkość na Pomorzu - choć po raz pierwszy tylko w formie łacińskiego przymiotnika od nazwy: salsae Cholbergiensis 'solanka kołobrzeska' 975. Spotykamy nazwę miasta w kilku tekstach, które mówią o czasach wcześniejszych niż czas ich powstania: Colobrega (Kronika Galla Anonima); Colbrege, Colubrega, Colobrega (żywoty biskupa Ottona z Bambergu).
Kolejne zapisy to kilkadziesiąt (!) wersji graficzno-fonetycznych. Pochodzą z licznych dokumentów średniowiecznych, różnych opracowań i map (ze względu na popularnonaukowy charakter tekstu, nie podaję nazw źródeł, z których pochodzą przytoczone zapisy):
Colbrech 1124;
Colubregam 1125;
Cholberg, Colberg, Colbrege 1140;
Coluberch 1159, 1168;
Choluberch 1168;
in Choloberga 1170;
Colberg, Cholberch 1172;
Colbiarg 1173;
Choleberch 1175;
Colberg 1176;
Colubrech 1177;
Coluberc 1178, 1179;
in Choleberga 1180;
Konkurs na projekt logotypu oraz wybranych elementów identyfikacji wizualnej
Organizatorem konkursu jest Morski Instytut Rybacki - Państwowy Instytut Badawczy.
Konkurs jest adresowany do osób pełnoletnich.
Konkurs jest organizowany z okazji 100-lecia działalności Morskiego Instytutu Rybackiego – Państwowego Instytutu Badawczego. Uczestnicy mają za zadanie zaprojektować logotyp oraz wybrane elementy identyfikacji wizualnej.
Elementy pracy konkursowej:
1) logotyp w różnych wariantach (kolorystycznych, językowych – polski i angielski), bazujący na sygnecie logotypu MIR-PIB. W logotypie powinny znajdować się: trzy litery „MIR” oraz znak ryby. Powinna być również zawarta informacja o 100-leciu.
2) kartka świąteczno-noworoczna,
3) kalendarz autorski na rok 2021,
4) kalendarz trójdzielny na rok 2021,
5) wzór zaproszenia,
6) wzór notesu A5 - kartki do notowania (bez okładki),
7) wzór teczki kartonowej na dokumenty,
8) wzór papierowej torby prezentowej,
Czytaj więcej: Konkurs na projekt logotypu oraz wybranych elementów identyfikacji wizualnej
„Topos” nr 3/2020
Trzeci tegoroczny numer sopockiego dwumiesięcznika literackiego „Topos” (z fotografią Jana Skácela na okładce) – liczy, podobnie jak uprzedni, 216 stron. W pakiecie z pismem znajdziemy dwa tomiki wierszy: Robert Gawłowskiego Dotknięcie i Jerzego Hajdugi Uważaj na siebie. Do pakietu dołączono jeszcze tomy krytycznoliterackie Karola Alichnowicza Nieosiągalne? Realizm – wyobraźnia – pamięć oraz Janusza Nowaka Głód nadziei. Eseje i szkice o poezji współczesnej. Numer otwiera blok wierszy ks. Jerzego Szymika oraz esej Jana Stolarczyka „Zapodziane wiersze Tymoteusza Karpowicza”.
A co dalej wewnątrz bieżącego wydania? Między innymi:
‘Poezja’: Tymoteusz Karpowicz, Mieczysław Machnicki, Maciej Teodor Kociuba, Marian Lech Bednarek, Barbara Gruszka-Zych, Stanisław Dłuski, Marek Rapnicki, Mirosław R. Kaniecki, Anna Piliszewska, Marek Czuku.
‘Proza, wspomnienia, dzienniki’: Wojciech Kass („Notes [44]’); Mariusz Solecki („Rabarbar”, „Portret”, „Wiatrówka”); Joanna Domańska („Noe”, „Hiszpanka”); Waldemar Żyszkiewicz („Lusterko z Lolobrigidą”).
‘Eseje / aneksy krytyczne / przyczynki’: Mirosław Dzień „O życiu (duchowym), końcu postmodernizmu i zarazie świata”;
Małgorzata Juda-Mieloch „Inne zeszyty. Chopin w twórczości poetyckiej Kazimierza Wierzyńskiego”;
Więcej artykułów…
Książki Latarni
(zakładka w trakcie opracowania)
